ALS krachtmeter: ‘ISO-QUAD’ om het thuismeten van spierkracht mogelijk te maken

Voor het ALS Centrum heeft Inventeers de ‘ISO-Quad’ ontwikkeld. Dit is een draagbare en gebruiksvriendelijke krachtmeter, welke mensen met Amyotrofe Laterale Sclerose (ALS) in staat stelt om, onafhankelijk van een professional, hun kracht thuis te meten. ALS is een ziekte waarbij de motorische zenuwcellen worden aangetast. Spieren worden niet meer aangestuurd door de zenuwen en worden daardoor steeds zwakker. Door de spierkracht bij patiënten regelmatig te meten, zijn behandelaars en onderzoekers in staat om een uitspraak te doen over de ontwikkeling en het stadium van de ziekte. De uitkomsten van de metingen dragen bij aan een op maat gemaakt behandelplan maar ook is het eventuele effect tijdens medicijnstudies te zien. Jaap Bakers fysiotherapeut en onderzoeker UMC Utrecht en verbonden aan het ALS Centrum: “Met de ISO-Quad hoeven patiënten niet meer naar het ziekenhuis te komen om spierkracht testen uit te voeren. De resultaten zijn zuiverder, frequenter en altijd onder dezelfde omstandigheden.”

Huidige methode niet optimaal 

Jaap Bakers zag dat de huidige, handheld meetmethode leidde tot een hoge belasting voor patiënten. Jaap Bakers: “Op dit moment komen patiënten die meedoen aan een medicijnstudie vanuit alle regio’s naar het ALS Centrum in Utrecht. Bij aankomst in het ziekenhuis wordt er bloed afgenomen en vervolgens vinden er 44 tot 66 krachtmetingen plaats. Inclusief de reis is de patiënt een paar uur bezig en dit heeft invloed op de betrouwbaarheid van de meting.”

Europees onderzoek trigger voor aanvang ontwikkeling 

De trigger om te beginnen met een eigen ontwikkeling kwam vanuit een grootschalig onderzoek. Jaap: “In een internationale studie zijn een groot aantal patiënten geruime tijd gevolgd. Alle patiënten voerden tijdens deze periode dezelfde krachttesten van 11 verschillende spiergroepen uit. Na analyse bleek dat dat het meten van 2 spiergroepen voldoende was om het ziektebeloop te kunnen voorspellen. Deze metingen concentreren zich rond de quadriceps (kniestrekkers), en de elleboogbuigers (spierballen).”
Het idee voor de ISO Quad was geboren. Jaap: “Als het aantal krachtmetingen drastisch teruggebracht kan worden, waarom kunnen patiënten deze metingen dan niet thuis uitvoeren? Dit maakt het minder belastend voor patiënten en de meetresultaten worden beter!”

Geen geschikte meetinstrumenten voor thuis

Jaap: “Helaas bleek er geen geschikt meetinstrument voor thuismetingen. We waren op zoek naar een gefixeerde dynamometer (geen handheld) voor thuisgebruik, maar bestaande systemen die gebruik maken van gefixeerde dynamometrie zijn te groot, te duur (tussen 30.000 en 80.000 euro) en kunnen alleen worden bediend door professionals.”
De enige oplossing voor dit probleem was om zelf een meetinstrument te ontwikkelen. Deze ontwikkeling kon vervolgens worden geïnitieerd dankzij toekenning van een subsidie door Stichting ALS Nederland. Stichting ALS zamelt geld in met activiteiten als de Tour du ALS en ALS Cityswim. Stichting ALS, het ALS Centrum, de ALS patiëntenvereniging en Inventeers vonden dit project zo waardevol dat het met elkaar gelukt is om deze ontwikkeling te financieren. Inventeers ziet de ontwikkeling van de ISO-Quad als een MVO project, hierdoor werd het mogelijk om het project te realiseren binnen het vrijgekomen budget.

Ontwikkeling volledig meetinsturment door Inventeers

Na zelf een eerste “proof of concept” te hebben gebouwd, ging Jaap Bakers op zoek naar een partij om het product gereed te maken voor de markt. Jaap: “Bij Inventeers had ik gelijk een goed gevoel. Ze begrepen direct wat de bedoeling was en hadden alle disciplines in huis om het product te realiseren. Om het product klaar te krijgen, moesten de sensoren geïntegreerd worden evenals een display worden toegevoegd. Via dit display krijgt de patiënt instructies en zijn de meetwaardes eenvoudig af te lezen. De gegevens worden nu ook direct opgeslagen. Daarnaast moest ook de scheenplaat, een kussen, comfortabeler worden gemaakt.”
Over het resultaat is Jaap zeer tevreden: “Ik ben heel blij dat Inventeers bij dit project betrokken is. De ontwikkeling en samenwerking was zeer efficiënt; ik kan me geen betere partner voorstellen.”

Test met twintig patiënten van start

Inmiddels zijn de eerste twintig ISO-Quad krachtopnemers geproduceerd. Het komende jaar krijgen twintig patiënten een ISO-Quad thuis. Een keer per twee weken gebruiken ze de ISO Quad honderd seconden om de spierkracht testen van de quadriceps uit te voeren. Jaap: “Na deze testperiode analyseren we hoe de patiënt de ISO Quad heeft ervaren en uiteraard kijken we ook naar de data en de betrouwbaarheid. Bij succes willen we de ISO-Quad breder gaan aanbieden. Voor de verdere ontwikkeling en productie van ISO Quad is Inventeers de partner!”

Voor meer informatie

Inventeers Research & Development B.V.
Le Pooleweg 7
2314XT Leiden
Nederland
Website: https://www.inventeers.nl/
Email: info@inventeers.nl
Telefoon: +31-(0)71-5231236

ALS Centrum Nederland
Hersencentrum UMC Utrecht
Huispostnr F02.230
Postbus 85500
3508 GA Utrecht
Website: https://www.als-centrum.nl/
E-mail: info@als-centrum.nl
Telefoon: +31-(0)6-27744303